Uncategorized

Crkva u Goroviču (9)

U crkvi u Goroviču kod Topole Kragujevačke, venčao se Karađorđe i tako ozvaničio početak jedne od najznačajnijih dinastičkih loza u Srbiji.

Crkva s prelepom ornamentikom potiče iz doba cara Dušana, a napuštena je 1860. godine i od tada niko nije uspeo bar da zaustavi njeno propadanje. Za to vreme Karađorđevi potomci su podizali ustanke, vladali, bili prognani, živeli po svetu i na kraju su posle višedecenijskog izgnanstva i njihove kosti vraćene na obližnji Oplenac, a crkva iz koje je sve poteklo je napuštena i zapuštena.

Reč je o ostacima crkve posvećene Preobraženju Hristovom koja se nalazi na seoskom groblju. O njoj nema nikakvih značajnijih pomena u istorijskim izvorima, što u velikoj meri otežava datiranje.

Po narodnom predanju, crkvu je podigao despot Stefan Lazarević uoči polaska na Nikopoljsku bitku 1396. godine.

Sudeći po arhitektonskim odlikama i stilskim osobenostima, ona je svakako iz vremena o kome predanje govori, s kraja 14. ili početka 15. veka i pripada moravskoj graditeljskoj školi. Crkva je trikonhalne osnove sa velikom polukružnom apsidom na istočnom delu i manjim bočnim pevnicama na severnoj i istočnoj strani.

Izduženog je oblika sa pridodatom pripratom iz 17. veka, a potom i prostranim egzonarteksom sagrađenim u 18. veku, sa karakterističnim portalom od nadgrobnika. Velikih je dimenzija 20 x 7 metara, sa visokim masivnim zidovima. Poluobličasti svod znatnog raspona očuvan je samo u oltarskom prostoru, iznad koga je deo dvovodnog krova pokrivenog limenom pokrivkom.

Zidana je od lomljenog i pritesanog kamena, a unutrašnji zidovi su bili omalterisani i živopisani, ali je od tih živopisa ostao tek po koji fragment. Fasade su jednostavno obrađene, i izuzev krovnog venca i portala na njima nema dekorativne plastike. Kordonski venac je sastavljen od niza konzola i slepih arkada i prostire se celom dužinom severnog i južnog zida.

Do 19. veka bila je u upotrebi, a imala je i svoj ikonostas, međutim, tada se u potpunosti urušila, a ikonostas je prenet u crkvu sela Saranova.

Stara crkva u Goroviču, utvrđena je za nepokretno kulturno dobro – spomenik kulture 1969. godine.

Ostavite odgovor

Vaša adresa e-pošte neće biti objavljena.