REVOLUCIJA U NOĆI MUZEJA U SMEDEREVSKOJ PALANCI

-U sklopu obeležavanja Noći muzeja, u ustanovama kulture u Smederevskoj Palanci i ove godine upriličene su izložbe, kustoska vođenja, performansi i predavanja

 

 Revolucije, velike i male, tema ovogodišnje manifestacije Noć muzeja, u kojoj su učestovali muzeji, galerije, biblioteke i arhivi iz pedeset opština i gradova sa teritorije Srbije, bila je, očigledno, zanimljiva i podsticajna i za zaposlene u ustanovama kulture u Smederevskoj Palanci.

Tematski, ova manifestacija je najdoslednije upriličena u Biblioteci „Milutin Srećković“, koja je prvi put ove godine na listi učesnika. Predavanje Ane Milošević, doktora istorije umetnosti, pod naslovom „Revolucija u umetnosti i umetnost u revoluciji“ je, zato, jedini zvanično najavljeni događaj iz našeg grada na sajtovima Noći muzeja, uključujući i sajt Ministarstva kulture.

Ana Milošević je, tokom gotovo dvočasovnog izlaganja, praćenog bogatom vizulenom prezentacijom, razjasnivši najpre pojmove „revolucija“ i „revolucija u umetnosti“, govorila o ruskom umetničkom eksperimentu, jedinstvenom događaju tokom celokupne istorije umetnosti. Uoči velike Oktobarske revolucije, koja je započela pre stotinu godina, 1917.  u tadašnjoj Rusiji, u toku revolucionarnih događaja i prvih godina nakon pobede Lenjina i crvenoarmejaca – na delu je nastojanje da se umetnost oslobodi klasične forme, da preraste izolovane okvire do tada dostupne samo uskim krugovima buržoazije, odnosno da postane deo proizvodnje života, segment prakse. Prema rečima dr Milošević, ne samo da su umetnička dela avangardnih autora postala dostupna ljudima u najzabačenijim delovima Sovjetskog Saveza, nego su organizovani  veliki i danas nezamislivi multimedijalni događaji, u svrhu umetničkog oblikovanja stvarnosti. Budući da je revolucija radikalna promena proizvodnje života, događaji na umetničkoj sceni Rusije bili su zamišljeni kao „ostvarenje umetnosti“, prenošenje umetničke prakse iz ateljea u život.

Predavanje Ane Milošević pratle su uzbudljive ilustracije, posebno dela Kazimira Maljeviča, kome je dr Milošević posvetila posebnu pažnju tokom izlaganja. U predavanju dr Ane Milošević je, osim o slikarstvu, bilo reči o o drugim umetnostima, pa su tako pominjani Majakovski i Harms, čije je stihove, veoma upečatljivo interpretirala direktorka Biblioteke „Milutin Srećković“, Irena Popović.

Predavanje dr Ane Milošević privuklo je pažnju brojnih poklonika umetnosti iz Smederevske Palanke, koji su doslovno ispunili potkrovlje zgrade Biblioteke, novog mesta za održavanje kulturnih manifestacija.

Dva časa posle predavanja dr Ane Milošević, na drugom kraju grada, u Memorijalnoj galeriji „Dušan Starčević“ otvorena je izložba Miloša Sibinovića, mladog ali veoma afirmisanog autora iz Beograda,  koji je do sada organizovao već 12 samostalnih izložbi, dok je kolektivno izlagao više od 200 puta, u zemlji i inostranstvu.

Naslov izložbe, „Stihijska polivalentnost“ ukazuje na krizu centrizma, koji je obeležio ne samo klasično slikarstvo, nego i značajan deo epohalnog sklopa Moderne.

Za razliku od ideje prema kojoj je kosmos utemeljen u nekoj centralnoj tački, u fizičkom ili metafizičkom smisu, svet u Sibinovićevim radovima, više nije logos, nego haos, umesto monovalentnosti, „smisao“ je sada raspršen i difuzan, više nije podređen nikakvom redu, univerzalnom poretku, i zato postaje stihija, događanje koje nije podstaknuto iz jednog nukleusa. Ove likovne predstave nemaju jedan centar, tu nema principa „zlatne sredine“, likovna i smisaona osa ovih radova je polimorfna. Samim tim, ni posmatraču nije diktiran način posmatranja. Svako od nas može, sasvim proizvoljno, da izabere svoj ugao, svoj način gledanja. Tako je prekoračen još jedan klasičan odnos, relacija dela i posmatrača. Birajući svoj način percepcije, posetilac izložbe postaje njen sa-stvaralac, a izložba, kao likovni događaj, utoliko, postaje slika ove stihije polivalentnosti.

Narodni muzej je i ove godine bio otvoren do iza ponoći, do kada su posetioci mogli da posete izložbu umetničkih fotografija Kancelarije za mlade, u Galeriji moderne umetnosti, dok je u glavnoj muzejskoj zgradi upriličen događaj „Drvo života – deca i detinjstvo na fotografijama“, delo etnologa i muzejskog pedagoga, Petra Dekića.

U Kreativno-obrazovnom centru „Krug“, takođe je organizovan zanimljiv program, na kome su, pored ostalog, predstavljeni novi radovi učenika likovne škole ovog udruženja, a potom prikazivani filmovi Anđele Joković, mladog filmskog stvaraoca iz našeg grada.

Bogat program tokom ovogodišnje Noći muzeja u Smederevskoj Palanci pokazao je da se i u našem gradu može istovremeno organizovati više kvalitetnih kulturnih manifetacija, a da sve one budu dobro posećene – što svedoči da u Palanci postoji potreba za bogatom i sadržajnom kulturnom ponudom.

 

V.Đ.