Jezero Kudreč (1)
Jezero Kudreč nalazi se u Smederevskoj Palanci na svega je dvadesetak minuta hoda od centra grada, tačnije nekih 2.5km. Smešteno je u prostoru gde su se nekada nalazile bašte i bunari koje je pokrilo veštačko jezero. Sastoji se iz praktično dva jezera – Kudreča I, koji je veći i Kudreča II ili “gorjeg Kudreča” koji je manji. Dubina velikog jezera je oko 15 metara a dužine je 1200m sa najvećom širinom od 110m. Sastoji se iz dve brane, prve, koja je bliža gradu i na kojoj se nalazi hotel “Jezero” i brane između velikog i manjeg, gornjeg jezera, čije su obale nešto neuređenije i koje je ušuškano između šuma i okolnih brdašaca. Svojim dužim stranama smešteno je u prostoru između puta za mesto Krnjevo, od koga je udaljeno 5 kilometara i Šulejićeve ulice, najduže ulice u gradu, koja ga spaja sa samim centrom.
Jezero Kudreč je dobilo ime po legendi, u kojoj je nekada davno, duboko u šumi, postojala crkva za koju su Turci čuli ali nikako nisu mogli da je pronađu. Uz sve pokušaje to im nikako nije polazilo za rukom sve dok neki siromah, jednog dana, nije uz čašicu odao položaj bogomolje u kojoj se krišom sakupljao narod. Nakon nekoliko dana, pošto su u području sadašnjeg jezera Kudreč, u šumi iza gornjeg jezera, našli crkvu u kojoj su se okupljali vernici, na mestu koje im je taj čovek odao i porušili je do temelja, taj nesretni čovek je poludeo i išao varošicom vičući na sav glas – “KUD REČE! KUD REČE” i tako je ovo jezero dobilo naziv Kudreč.
Na samom jezeru Kudreč ne postoji nikakva markirana staza i samo jezero je dosta loše, zapravo nikako, obeleženo iz pravca grada, što je detalj koji će se, nadam se u skorijoj budućnosti promeniti! Na prilazu iz grada, nalazi se nekoliko restorana i delimično uređeni prostor gradskog kupališta sa tribinama. Ta strana jezera je nešto pitomija i moguće je šetati obalom uz samo jezero skoro celom njegovom dužinom. Druga strana je šumovitija i uzani kružni put kroz šumu i preko livada vodi na drugu stranu do hotela “Jezero”. Cela šetnja nije zahtevna ni duga ali je okruženje u kome se nalazi jezero prelepo, sa proplancima i kosama iznad jezera pruža mogućnost za ozbiljnu pešačku turu od nekoliko kilometara.
Sa brane, na kojoj se nalazi lovačko odmorište, prema gornjem jezeru, prelazi se u nešto neuređeniji deo te kroz rastinje, uz obod šume i preko livada postoji mogućnost prolaska skroz na drugu stranu gornjeg jezera a dalje, zemljanim putem prema domaćinstvima koja su smeštena u bagremovim šumama, na nekoliko desetina minuta hoda. Do samog gornjeg jezera je moguće doći kraćim ispustima sa “glavnog” prilaza, staze, koju nikako ne možemo nazvati putam. Ceo kraj je bogat vegetacijom i raj je za one koji vole da beru šipurak, kupine ili vole da vreme provode pored vode i da se penju po okolnim brdima sa kojih se pruža predivan pogled na suprotnu stranu jezera prema Krnjevu ili prema Palanci. U šumama se nalaze i divlje životinje te nije retkost naleteti na par srna ili fazane uz praktično samu obalu jezera na kojoj su pecaroši postavili svoj pribor. Gornje jezero se predviđa za uzgoj ribe i poribljavanje jezera i vodotokova. Na velikom jezeru voda je bogata ribom i najčešće se love bela riba, šaran, som, klen. U jezeru žive i rečni rakovi što govori u prilog čistoće vode!
U neposrednoj blizini Kudrečkog jezera, sa druge strane puta ka Krnjevu, ide se ka Palanačkoj šumi – Mikulji u kojoj su članovi PD Jasenica, lokalnog planinarskog kluba, koji svake godine organizuje sve posećeniju “Jaseničku transverzalu”, markirali stazu prošle godine. U okviru kompaktnog šumskog kompleksa Mikulje, nalaze se i planinarsko izviđački dom kao i stariji restoran ali je, na veliku žalost, vidna nebriga prema ovim objektima. Posebno su oštećeni objekti u okviru nekadašnjeg smeštajnog kompleksa u samoj šumi oko restorana “Jelen” u kojima je izbio požar tokom devedesetih. Šuma Mikulja, uzdignuta od ostatka grada, bogata je gljivama, gusta je bukova šuma sa zimzelenim rastinjem na samom ulazu u području oko doma i zajedno sa kompleksom jezera čini lepu celinu u okviru koje Palanka ima izuzetno veliki turistički potencijal! U tu svrhu je, pre nekoliko godina, izrađen i plan detaljne regulacije jezera Kudreč koji predviđa značajne sadržaje koji bi upotpunili ovaj izuzetan predeo na samo osamdeset kilometara od Beograda.
Pored činjenice da se u Palanci nalazi Palanački kiseljak, koji je zvanično proglašen za banju 1996. a lekovitost njegove vode je potvrđena još u XIX veku u Beču, uz tvrdnju da je ta voda među tri najbolje u Evropi zbog prisustva prirodnog Selena, koji se kao takav retko nalazi u mineralnim vodama, pored bližeg okruženja, okolnih mesta – Vodica, Cerovca, Baničine, manastira Koporin i manastira Pokajnica u Velikoj Plani, organizaciji “Jaseničke transverzale” koja ide kroz jedan deo Radovanjskih brda, od Viševca, mesta rođenja Karađorđa, preko “Obešenjaka” najviše tačke opštine sa koje se pruža jako lep pogled prema Rudniku, Venčacu, Bukulji, Avali i Kosmaju, jezero Kudreč predstavlja ozbiljnu tačku za miran izlet u pauzi između dva “jaka penjanja” i kraj koji svakako treba posetiti i povezati ga sa nekom od navedenih destinacija. Sa druge strane, ovaj bogati voćarski kraj, poznat je sve više i po odličnim i visokokvalitetnim vinima vinskih kuća iz Krnjeva – Radovanović, Topole, koja je 40 km od Palanke, Aleksandrović, kraljevskim podrumima, novijim vinima podruma Madžić iz Selevca kao i mnogim drugim ozbiljnim proizvođačima voća, sira i mlečnih proizvoda.
Sva lepota ovde leži zapravo u laganim šetnjama prirodom, pauzama i upoznavanju sa ljudima koji ovde žive, sa istorijskom slojevitošću, sa kulturom i u tom istraživanju i upoznavanju, čovek se začudi kada shvati da je jedna od najozbiljnijih kolekcija modernog Jugoslovenskog slikarstva zapravo u Palanačkom muzejskom depou! Tek tada shvatiš da je zapravo ta SLOJEVITOST bitna za upoznavanje prostora, bio on gradski ili kakav drugi. Iznad gornjeg Kudreča nalaze se Pešički izvor, dublje u šumi i Kudrečki potok. Izlaze iz “ćoškova” klinaste forme jezera kao nervature, negde prema onoj crkvi iz legende. Možda je treba potražiti i proveriti tu priču. Svakako treba markirati stazu za koju treba dva ipo sata lepog hoda! Svakako treba, u Danima čistih planina, proći obodom jezera, organizovati se i počistiti prostor uz jezero, obeležiti oznakama poziciju jezera iz centra grada, nacrtati tablu sa legendom, sačuvati to mesto izuzetnih karakteristika sa kojima, malo koji grad u Srbiji može da se pohvali a od koga svi stanovnici koji ovde žive kao i ljudi koji ga posećuju, mogu imati veliku korist i zadovoljstvo.