Manastir Banjska (5)

Manastir Banjska zadužbina je jednog od najmoćnijih vladara iz dinastije Nemanjića, kralja Stefana Uroša II Milutina.

Ova srednjevekovna riznica srpske arhitekture i kulture potiče iz 14. veka i 2007. godine obeleženo je sedam vekova njenog postojanja. Manastir Banjska, koji se nalazi na Kosovu i Metohiji u blizni Zvečana, bio je jedan od najvećih feudalnih poseda zbog velikog zemljišta i okolnih sela kojim je ktitor darivao svoju zadužbinu.

Najveći ponos manastira Banjska bilo je takozvano „Banjsko zlato”, opevano u narodnim pesmama i zabeleženo u putopisima iz toga doba. Naime, „Banjsko zlato” činili su tanki zlatni listići kojima je oblagana pozadina fresaka.
Danas su ostali samo fragmenti tog živopisa. Po želji Ktitora utvrđenje je građeno po ugledu na studeničku Svetu Bogorodicu. Manastir je više od pet stotina godina bio u ruševinama, ali je obnovljen 2004. godine.

Ono što je ostalo je monumentalna skulptura Bogorodice sa malim Hristom u krilu, koja se danas čuva u crkvi Sokolici nedaleko od samog manastira dok se delovi kamenih ukrasa i manastirske fasade čuvaju u Narodnom muzeju u Beogradu i Arheološkom muzeju u Skoplju.