Manastir Studenica (10)

Manastir Studenica uništavana je nekoliko puta, ali bez obzira na to još uvek čuva bogatu riznicu fresaka 13. i 14. veka. Osnovao ju je Stefan Nemanja u 13. veku, a njegove mošti se i danas nalaze u tom zdanju.

Manastir se nalazi pod zaštitom UNESKO-a.

Iako jedan od najzančajnijih hramova Srpske pravoslavne crkve, Studenica je važno kulturno dobro zbog radova koji svedoče o srednjevekovnoj umetnosti koji su poznati stručnoj javnosti iz celog sveta. Manastirski kompleks čine četiri crkve: Bogorodična, Kraljeva, crkva Nikoljača i još jedna crkva koja je očuvana u temeljima.

Impresivna zadužbina oblikovana vizantijsko – raškim stilom, posvećena Uspenju presvete Bogordice, pretrpela je značajna oštećenja tokom turske vladavine i od 14 crkava u manastirskom kopleksu danas su sačuvane tri.
Početkom 17. veka nekadašnjii duhovni politički i kulturni centar je izgubio dobar deo istorijskih spisa i umetničkih dobara u požaru i zemljotresu.

Restauracija tokom 19. i 20. veka vratila je ono što mi danas poznajemo kao Studenicu. Bogorodičina crkva je građena u vizantijskom stilu sa određenim primesama romanike, pravcem koji je bio dominatan na zapadu.

Mešavina ova dva stila izrodila je rašku školu. Fasada te crkve obložena je pločama belog meremera, a vrhunac izgradnje predstavljaju četiri portala od kojih se najviše izdvaja zapadni.

Unutrašnjost osim vrednog živopisa, čuva i druge ukrase koji na estetski izuzetan način izražavaju simbole Bogorodice.

Najznačajniji umetnički predmeti u Studenici su naravno srednjevekovne freske ali i Studenički krst, Studenički orao i Studeničko raspeće. Studenički krst je napravljen krajem XII veka i prepoznatljiv je simbol gradnje iz doba vladavine Stefana Nemanje, krst ukršta dve simbolike, sidro kao spasenje u Hristu i simboliku rasta koja se vidi u biljnim elementima.

Studenički orao prema predanju simboliše Stefana Nemanju, srpski narod i državu koji pokušavaju da izađu iz meteža.