Projekat ”Prirodni resursi i turistički potencijali Smederevske Palanke” sufinansiran je iz budžeta Opštine Smederevska Palanka u 2023. godini

Manastir Pinosava (3)

Manastir Pinosava nalazi se u ataru sela Kusadak, skriven u hrastovoj šumi u blizini malog jezera, udaljen 15 km od centra Smederevske Palanke.

Po crkveno-narodnom predanju dve rođene sestre sa Kosova, Pinosava i Vukosava, nasledile su pun sanduk zlata od svoga oca i zavetovale se Bogu da će od tog blaga sagraditi dve crkve. Pinosava je sagradila manastirski hram Svetog Arhangela Gavrila, na ovom mestu, koji po njoj i danas nosi njeno ime. Vukosava je pak sazidala crkvu Uspenja Majke Božije u gradu Smederevu. Vukosavinu crkvu Turci su 1459. godine porušili do temelja i tek mnogo vekova kasnije je obnovljena ali na potpuno drugom mestu. Zato crkva Pinosava, pored Svetog arhangela Gavrila, slavi i Veliku Gospojinu, kao spomen na staru crkvu sestre Vukosave.

Ne zna se tačno kada je manastir osnovan ali se sa velikom verovatnoćom može ustvrditi da je prvi manastirski hram izgrađen negde u periodu između 1430. i 1459. godine. Taj prvi hram, posvećen Svetom Arhangelu Gavrilu, bio je malenih dimenzija i sagrađen je od drveta. Oko njega, u gustoj šumi, bile su male skromne monaške kelije u kojima su živeli isihasti tj. monasi tihovatelji koji su svu svoju brigu ustremili uglavnom na neprestanu molitvu i ćutanje. Ova šumadijska svetinja srušena je 1690. godine u osvetničkoj akciji Turaka, a posle sloma ustanka pod Patrijarhom Srpskim Arsenijem Trećim Čarnojevićem. Manastir je tad prestao da postoji jer su iguman i bratija mučenički postradali a manastir potpuno razoren.

Posle stradanja hram je obnovljen ali samo kao brvnara i parohijski hram. Godine 1841, zbog potrebe Crkve, počela je gradnja novog velikog hrama od kamena, a stara crkva brvnara je srušena. Radovi na novom i velikom hramu su završeni 1847. godine i služio je za 9 okolnih sela. U Selištu, gde se nalazi manastir, severno od današnjeg naselja, nekada je bilo i selo Kusadak.

Visoki zvonik na zapadu upućuje na uticaj graditeljstva Karlovačke mitropolije. Izvedena je kao jednobrodna građevina, prostorno podeljena na naos, na koji se nadovezuje oltarski prostor na istoku, i priprata sa masivnim baroknim zvonikom na zapadu. Crkva spada među retke sakralne građevine zidane od kamena tokom 19. veka u ovom delu Srbije. Stari ikonostas oslikao je Janja Moler, ali je on zamenjen visokom oltarskom pregradom koju je 1929/1931. godine uradio debarski majstor Nestor Aleksijević sa sinovima. U porti crkve nalazi se sobrašnica, staro groblje, manastirski konak i ogroman hrast, za koji narod veruje da je Karađorđe pod njim pričešćivao vojsku. Pored same crkve je sahranjeno osam sveštenika, koji su tu službovali, članovi Sovjeta Smederevske nahije i Jaseničkog okruga kao i druge znamenite ličnosti: vojvoda Vujica Vulićević, Miloje Popović Đak, pukovnik Ranko Majstorović, član Državnog sovjeta.

Severoistočno od crkve nalazi se sobrašica, za koju se pretpostavlja da je podignuta u istom periodu kad i crkva. U osnovi je pravougaonog oblika, izvedena na temelju od opeke koji nosi bondručnu konstrukciju od hrastovog drveta, sa krovom na četiri vode pokrivenim ćeramidom. Dimenzije sobrašice su 11,25 x 3,85 m.

Odlukom tadašnjeg Episkopa Šumadijskog dr Save (Vukovića) 1996. godine parohijska crkva je proglašena za manastir. Prvi nastojatelj je bio arhimandrit manastira Tresije- Jovan. Godine 2003. u manastir je došao jeromonah Jeftimije sa bratstvom. Do 2014. godine u manastiru je bio jeromonah Serafim. U periodu od 2014. do 2016. godine nastojateljica manastira bila je igumanija Tekla.

Početkom februara 2017. godine Vladika Šumadijski G. Jovan za nastojatelja manastira je postavio igumana Petra (Dragojlovića). Otac Petar je inače diplomac Moskovske Duhovne Akademije. Iguman Petar je Božijom pomoću i Blagoslovom Episkopa Jovana, uz doprinos dobrih ljudi, od manastira Pinosava načinio novi duhovni centar Srpske Pravoslavne Crkve. U manastiru danas živi i monah Siluan (Milutinović).

Tokom godine u manastiru se održavaju dva velika Sabora: za manastirsku Slavu- Svetog Arhangela Gavrila i na Praznik Uspenija Presvete Bogorodice- Veliku Gospojinu. Tokom prve polovine septembra održava se i Bogomoljački Sabor u neku od subota.

Ostavite odgovor

Vaša adresa e-pošte neće biti objavljena.